Kemik Erimesi (Osteoporoz) Nedir?

Kemik erimesi (osteoporoz), kemik yoğunluğu ve kalitesindeki azalmaya bağlı olarak kırık riskinin artmasıdır. Kemik erimesinde en çok omurga (bel, sırt), kalça ve el bileği kırıkları görülmektedir.1

50 YAŞINDAN SONRA HER 3 KADINDAN 1'İNDE VE YAKLAŞIK HER 4 ERKEKTEN 1'İNDE KEMİK ERİMESİNE BAĞLI KIRIK GÖRÜLMEKTEDİR.1,2

"Sessiz Hırsız”
Kemik erimesi sık görülen bir hastalık olmasına karşın çoğu zaman geç teşhis edilir çünkü kırık oluşana kadar genellikle herhangi bir belirti görülmez. Bu nedenle kemik erimesine “Sessiz Hırsız” da denir.3

Kemik Erimesinin Belirtileri4,5

  • 4 cm’den fazla boy kısalması
  • Kamburluk
  • Ani ve şiddetli bel veya sırt ağrısı
  • Omurga, kalça, el bileği ve diğer kemiklerde görülen kırıklar

Risk Faktörleri Nelerdir?4,5

  • İleri yaş (kadınlar için özellikle menopoz sonrası)

  • 3 aydan fazla steroid (kortizon ve türevleri) tedavisi

  • Çölyak veya inflamatuvar bağırsak hastalığı

  • Ailede kemik erimesi ve/veya kırık öyküsü

  • Meme veya prostat kanseri tedavisi

  • Kadınlarda düşük östrojen, erkeklerde düşük testosteron düzeyleri

  • 40 yaşından sonra çarpma ve burkulma gibi basit travmalarla kırık yaşama

  • Şeker hastalığı

  • Sigara ve aşırı alkol kullanımı

  • Erken menopoz

  • Romatoid artrit

Kemik Erimesine Bağlı Kırık Tipleri Nelerdir?

Bir kemiğin yük taşıma kapasitesi, kendisine uygulanan kuvvetler tarafından aşıldığında kırık ortaya çıkar. Bu kapasite kemik mineral yoğunluğu ve kalitesinden etkilenir. Bu nedenle kemik erimesi nedeniyle kemik zayıfladıkça kırık riski de artar. Sonunda kemik o kadar zayıflar ki, normalde kırık oluşturmayacak hafif bir düşme veya çarpma sonucunda bile (örneğin ayakta dururken veya oturma pozisyonundan düşme) kırık meydana gelir. Bu tür kırıklara frajilite kırığı denir ve kemik erimesinin en önemli sonucu bu tür kırıkların oluşmasıdır.

Kemik erimesinde görülen başlıca kırık tipleri şunlardır:

Kalça kırıkları: Kemik erimesine bağlı en ciddi sağlık sorunları kalça kırıklarında görülür. Kalça kırıkları genellikle ayakta dururken düşme sonucu meydana gelir ve çoğunlukla hastaneye yatışa neden olur.

Omurga (vertebra) kırıkları: Genellikle düşme olmaksızın, bir şey kaldırma veya pozisyon değiştirme gibi küçük travmalar sonrası meydana gelen kırıklardır. Çoğu omurga kırığında belirgin bir belirti görülmez, bu nedenle teşhis edilmesi zordur. Omurgada neden olduğu şekil bozukluğuna bakılarak teşhis konur. En sık görülen belirtiler boy kısalması ve sırt ağrısıdır.

El bileği kırıkları: Bu kırık tipi genellikle düşerken çarpmayı önlemek için elin öne uzatılması sonucu oluşur. Çoğu zaman hastaneye yatmayı gerektirmez, ancak 4-6 hafta boyunca alçı gerektirdiği ve ağrıya neden olduğu için yaşam kalitesini önemli ölçüde etkiler.

Referanslar

  • 1. https://www.osteoporosis.foundation/patients/about-osteoporosis. | Son Erişim Tarihi 12 Ocak 2022
  • 2. www.nof.org/preventing-fractures/general-facts/just-for-men/ | Son Erişim Tarihi 12 Ocak 2022
  • 3. http://ohd.org.tr/osteoporoznedir/Osteoporoz-Nedir.html | Son Erişim Tarihi 12 Ocak 2022
  • 4. http://osteoporoz.org.tr/hakkindadetay/Bulgular-ve-Risk-Faktorleri_id-4.html | Son Erişim Tarihi 12 Ocak 2022
  • 5. https://www.osteoporosis.foundation/sites/iofbonehealth/files/2020-10/OsteoporosisRiskCheck_Leaflet_turkish.pdf | Son Erişim Tarihi 12 Ocak 2022
  • 6. https://www.osteoporosis.foundation/health-professionals/fragility-fractures | Son Erişim Tarihi 12 Ocak 2022
  • 7. https://www.osteoporosis.foundation/health-professionals/fragility-fractures | Son Erişim Tarihi 12 Ocak 2022